Kutupluluk, aksiyon ya da tepkiyle doğanın her alanında karşılaşırız. – Ralph Waldo Emerson
Senaryo yazarlığında kutupluluk kutsaldır. Neden mi? Çünkü kutupluluk karşılıklı bir muhalefettir. Ve birbirine muhalefet olan iki şey karılaşırsa kıvılcımlar çıkmaya başlar. Çatışma! Bu senaryonun can suyu, yürüdüğümüz yoludur. Çatışma olmazsa izleyici de olmaz. Bu nedenle sinema izleyicisinin afrodizyağı da denebilir.
İyi ve kötü: Star Wars. Siyah ve Beyaz: Kader Bağlayınca. Erkekler ve Kadınlar: Harry Sally İle Tanışınca. Bu filmlerin üçü de kutupluluk üzerine kurulmuştur. Karakterler birbirine o kadar zıttır ki çatışma kaçınılmaz olur.
Bazen kutupluluk, birbirinden sert ve kesin bir şekilde ayrılan bir kahraman ve kötü adam arasında yaşanır. Luke Skywalker ve Darth Vader buna bir örnektir. Ancak genelde Kader Bağlayınca’da olduğu gibi birbirinden farklı iki kişi arasında da yaşanabilmektedir. Birbirine zincirli, biri beyaz diğer siyahi iki mahkumun önyargılarından kurtulup işbirliği yaparak kaçmaya çalışırlar.
Senaryo yazımında kutupluluğa sadece çok harika çatışmalar yarattığı için ihtiyaç duymayız. Kutupluluk aynı zamanda karakterimizin din, cinsiyet, ırk ve ideoloji gibi olgular hakkındaki bakış açısını değiştirmesini de sağlar. Değişim güçlüdür ve karakterimiz dünyayı, berrak bir zihin ve yeni bir bakış açısıyla izlemeye başlar. İşte bu noktada izleyici için de umut oluşur.
Örneklerle Kutupluluk
Tuhaf İkili filminde Felix Ungar ve Oscar Madison eşlerinden boşanmış ve aynı daireyi paylaşan iki arkadaştır. Ancak ev bakımı ve hayat hakkındaki görüşleri birbirine taban tabana zıttır. Felix zayıf, paranoyak ve endişe yüklü küçük bir adamdır. Temizlik hastasıdır ve mutfakta harikalar yaratır ancak insanın sinirini bozan bir tiptir. Karşısındaki Oscar ise, kendinden emin, sorumsuz ve ev temizliğinden yana en ufak bir fikri ve endişesi olmayan biridir. Filmin açılışındaki poker sahnesi bile insanı gülmekten yere düşürmeye yetiyor. Bu film boyunca izlediğimiz çatışmalar, hem mizahın hem de bir tartışmanın oluşmasını sebep oluyor.
Cehennem Silahında Çavuş Roger Murtaugh, bir uyuşturucu çetesini çökertmeye çalışan ve cinayet işlemeye meyilli genç Çavuş Martin Riggs ile çalışmak üzere atanmış deneyimli bir polistir. Ortak bir noktaları var mı? İkisinin de gözü kara olması dışında yok. Riggs otuzlarında beyaz bir dul. Kendi kendine zarar veren, intihara meyilli, dikkatsiz, karizmatik ve mizah anlayışı gelişmiş bir bekardır. Murtaugh ise, ellisine gelmiş, evli ve çocuklu, mutlu bir aile babası, sorumluluk sahibi siyahi bir adamdır. Senaryoya tek bir kelime yazmadan, sadece birbirinden her anlamda ayrı düşen zıt karakterler oluşturarak çatışmanın kendiliğinden ortaya çıkmasını sağlayabilirsiniz. Yazarın bir şey yapmasına gerek kalmaz.
Şangay’lı Kovboy adlı aksiyon komedi yapımında, Çin Muhafız Alayından bir Uzakdoğulu ile Vahşi Batılı bir tren soyguncusu, Çinli bir köle tacirini alt edip prensesi kurtarmaya çalışırlar. Bu filmde de hikayeyi meydana getiren ana unsur karakterlerdir. Roy O’Bannon ve Chon Wong karakter skalasında iki farklı uçta yer almaktadır. Roy beceriksiz, Amerikalı bir kanun kaçağıdır. Dövüşmesini bilmez, silah kullanamaz, konuşarak kendisini zor bir durumdan kurtaramaz ve görevi kabul etmesinin tek nedeni de ucunda para olmasıdır. Öte tarafta, Wang Çin Muhafız Alayının deneyimli bir üyesidir. Usta bir dövüşçü olan Wang, her türlü yolu deneyip amacına ulaşıncaya kadar asla durmayacaktır. Bu görevi onulru bir şekilde yerine getirmek onun için dünyanın tüm altınına bedeldir.
